Edelsmid Else Beishuizen
Deze keer heb ik (Pieter Hoogland) de edelsmederij van Else Beishuizen in de Nauwstraat te Dokkum bezocht. Else Beishuizen woont op Berchhuzen nr. 4.
Zij heeft haar bedrijf in het vroegere pand van Talsma Electroworld, samen met Neele de Boer en de Friese Poort. Ook heeft zij thuis diverse machines en apparaten te staan om alle voorkomende werkzaamheden uit te kunnen voeren.
Else is geboren in Hoog Soeren, ongeveer vijf kilometer van Apeldoorn. Na haar havo-opleiding heeft ze aan de vakschool te Schoonhoven haar opleiding tot edelsmid gevolgd. Na haar opleiding kwam ze al spoedig bij D.R.A.I. in Apeldoorn aan het werk. Dit is een bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in productpresentaties, displays en “shop in shop” concepten. Else ontwierp niet alleen de displays, maar maakte ze ook daadwerkelijk. Zij is zes jaar bij dit bedrijf werkzaam geweest. Destijds werd er een huis gekocht in Apeldoorn. Dit huis, een pastorieachtige woning uit 1910, heeft Else in 10 jaar tijd eigenhandig gerenoveerd en verbouwd. Toen zoon Lukas naar de middelbare school ging was er de behoefte om naar een rustiger plek te verhuizen.
>>>>>>>>>>>Foto Berchhuzen 2-4 
Er werd besloten om naar het landelijk gelegen Easternijtsjerk te verhuizen. Op de Lou Sânen werd een kavel gekocht en een huis gebouwd, waar nu de familie Boersma woont. In 2004 is Else verhuisd naar Bollingwier. Toen ze daar woonde zette zij een advertentie in de krant, om haar vaardigheden als edelsmid aan te bieden. Vrij snel reageerde Laurens Bits, waarna zij sieraden voor Laurens Bits thuis repareerde. Toen Laurens Bits failliet ging, besloot Else om haar activiteiten zelfstandig voort te zetten.
>>>>>>>>>>>Foto ring 
Toen Janne Hamstra en Rixte Kuipers besloten om met VAKwerk de leegstaande winkelpanden te koppelen aan de ambachtslieden uit de buurt, was dat voor Else een reden om hier in te participeren. VAKwerk is met eigen geld voor de PR, opgezet door Janne Hamstra en Rixte Kuipers, Else is hen dankbaar, heeft hier veel respect voor. VAKwerk staat voor Verrassende Ambachtelijke en Kunstzinnige mensen.
>>>>>>>>>>>Foto werkruimte Dokkum 
Vorig jaar kwam dit mede tot stand met behulp van subsidies van de Rabobank, dit jaar steunt de gemeente het project. Zoals gezegd zit zij nu, vanaf 1 juni 2013, samen met Neele de Boer van meubelstoffeerderij Pronkstik, en outlet de Friese Poort in de Nauwstraat 4, te Dokkum. Zij maakt daar de meest prachtige creaties en ontwerpen.
Een tendens die Else ziet, is dat mensen met oud goud komen en dit om willen laten smelten tot eigentijdse ontwerpen. De kracht van haar is dat de mensen haar gewoon aan het werk kunnen zien op locatie, dus geen etalages of mensen strak in het pak. Else volgt zo nu en dan nog cursussen om zich nog extra te bekwamen, zo heeft ze onlangs nog een cursus gevolgd om edelstenen te plaatsen in ringen, halskettingen en armbanden. Zij trekt haar klanten uit het hele land (bijv. Soest, Amsterdam, enz.), dit komt mede door de klanten van haar Bed & Breakfast.
In 2006/2007 is Else begonnen met de exploitatie van haar Bed & Breakfast. Else beschikt over één kamer voor Bed & Breakfast, en u raadt het al, natuurlijk heeft ze deze eigenhandig gerealiseerd. Zij is bezig met het maken van een tweede gastenverblijf. Uit het feit dat Else vorig jaar genomineerd was door Stichting ‘De Pronkkamer’ voor de beste Bed & Breakfast van Nederland, blijkt dat zij uitblinkt in hetgeen ze doet.
Voor alle B&B’s die aangesloten zijn bij ‘De Pronkkamer’ geldt dat het ware droomlocaties zijn. De gasten komen uit alle werelddelen, zo kwamen er o.a. gasten uit Sao Paulo, San Diego, Nieuw Zeeland, enz.
>>>>>>>>>>>Foto B&B gastenverblijf Berchhúzen nr. 4 
>>>>>>>>>>>
Gasten komen vooral vanwege de natuur, Dokkum, of vanwege hun eigen geschiedenis, naar B&B ‘Op de Vlakte‘. lk heb gemerkt dat Else een gedreven vrouw is, die alles wat ze doet tot in de puntjes beheerst. Als u nog eens een zeer persoonlijk en echt uniek sieraad wilt laten maken, dan zou ik u aanraden om contact op te nemen met Else. vwvw.opdevlakte.nl.
De Doarpsskille, januari 2014 Pieter J. Hoogland
Wat gebeurde er na 2014, was de vraag aan Else meer dan 10 jaar later.
Op dit moment staat de B&B van Else op een zacht pitje, het kost veel tijd. Momenteel is ze vooral reparaties aan het doen voor Juwelier Wip&Zn, Diepswal Dokkum.
Else is nu 70 jaar en nog altijd actief aan het werk.
De locatie waar VAKwerk gehuisvest was in de Nauwstraat, bleek niet ideaal en liep niet goed.
Toch wilde men gezamenlijk dingen blijven doen en gezamenlijk werken in een winkel.
Dineke Taal en Else spraken met de eigenaar van het pand aan de Hoogstraat 30 en gingen dit huren.
De opening vond plaats op 30 augustus 2014 op Else haar 60ste verjaardag.
Al vrij snel kwam Jellie Veltman erbij met ‘De Quiltkoffer’.
Zes jaar bleven ze aan de Hoogstraat, het concept was heel mooi; werken in een winkel, met mensen die komen kijken naar het werk. Dineke postte vaak berichtjes en dan kwamen mensen langs.
Else noemt haar “moment of fame” in die periode het maken van een zilveren zweep, in opdracht van Juwelier Wip en naar volle tevredenheid van ieder voltooid.
Ook Rika Sikkema kwam erbij; zij had een schaapskudde lopen bij Veenwouden. Zij liet lamsvellen looien en maakte er kleding van en sloffen.
In coronatijd, met de lock-down in aantocht (augustus 2020) stopte MOOIwerk. Dineke ging verhuizen en kreeg een atelier thuis voor het pottenbakken. Een verstandig besluit om te stoppen, want cursussen en workshops konden niet worden gegeven en de winkels gingen dicht.
>>>>>>>>>>>Foto van een deel van werkatelier 
Vanaf die tijd werkte Else vanuit haar atelier thuis, welke ze met haar zoon Lukas verbouwd heeft tot een prachtige werkplek. Daar heeft ze altijd cursisten gehad, ook nu is er een cursiste die de stenen slijpt en van Else leert om de stenen te zetten en sieraden te maken.
Else is nu bezig met een gouden armband met diamant (briljant geslepen)
Ze laat een gouden ring zien gemaakt van twee trouwringen, tussen de twee ringen heeft ze de ring van een vader of moeder gemaakt. Deze ring werd bewerkt door het branden. Een uiterst precies en creatief proces.
>>>>>>>>>>>Foto drie ringen worden één >>>>>>>>>>>
Prachtige ontwerpen laat ze zien, zoals de gouden ring met saffier steen en het zilveren doosje met bloemen erop, dat ze voor elk van haar kleinkinderen maakt (voor bijv. de eerste tandjes). Maar zo’n doosje zou ook gemaakt kunnen worden als asdoosje.
Alle slijpsel van het goud en zilver wordt bewaard in een busje en gaat dan bijv. naar v.d. Meulen in Joure voor recycling (reinigen, wegen van puur goud en zilver) en zij betalen de waarde uit. De huidige goudprijs is hoog € 80, = per gram. Een potje slijpsel kan dan zomaar € 5000, = opleveren.
De armband 18 karaat met het steentje (wat in de maak is) heeft een goudwaarde van zo’n € 3000, = en de diamant kost zomaar € 1000, =. Soms krijgt Else ook goud aangeleverd waar ze dan weer een sieraad van maakt.
>>>>>>>>>>>Foto goud smelten 
Ze loopt nu achter op haar werk, heeft nog heel veel projecten om te doen. En daarom vroeg ik: “Wat is de aantrekkingskracht dat je nog zo actief bent??”
Else laat haar handen zien en zegt:
>>>>>>>>>>> “Mijn handen moeten iets te doen hebben, anders zijn ze niet gelukkig”.
Als kind was ze altijd aan het fröbelen; tekenen, werken met lapjes om kleertjes te maken, later hoeden maken etc. Totdat ze bij iemand kwam die sieraden maakte.
Reparaties doen (voor juwelier Wip) is het meest creatieve werk; steeds moet je de kwaliteit beoordelen, goed kijken, beoordelen en repareren, zoeken naar oplossingen voor de problemen.
Dat vraagt vakwerk en specialisme.
En dat liet Else me weer zien.
Februari 2025
Annie Bremer
