Langgrousterwei

©: RT, foto 2007

Een naam met een lange historie. Deze straatnaam gaat namelijk terug naar het ontstaan van Easternijtsjerk. Vóór 1200 lag deze straat nog grotendeels in het stroomgebied van de rivier de Peazens. Nadat die rivier rond 1200 werd afgedamd door de aanleg van de zeedijk tussen Nes en Eanjum, kon het ‘aangegroeide’ land in gebruik worden genomen, ‘grou’ kan in dit geval dus vertaald worden als ‘groeien’. Een boerderij aan deze straat heette dan ook voorheen ‘Op de grou’. De weg loopt rechtstreeks naar de zeedijk bij Peazens en is 4 kilometer lang, vandaar dat Lang-grousterwei. Voorheen werd de straatnaam ook wel als Langerau geschreven en heel lang sprak men in het dorp van ‘wonen op Langgrou’.

Aan deze straat staan (of stonden) twee belangrijke gebouwen. Op nummer 7 verrees in 1890 het gebouw van de Gereformeerde Kerk van Oosternijkerk. Dat gebouw onderging verschillende verbouwingen en uitbreidingen tot het in 2020 door de PKN-gemeente werd afgestoten. Een tweede belangrijk gebouw werd in 1868 gebouwd op nummer 23: de christelijke school. Toen dat eerste gebouw te klein werd, kwam er in 1902 op dezelfde plek een nieuw gebouw met drie lokalen. Na de oorlog, in 1950, werd een geheel nieuw gebouw betrokken op nummer 21 met als naam ‘Foeke Sjoerds Skoalle’: een hommage aan de beroemde geschiedenisschrijver-schoolmeester. Dat gebouw werd in 2021 afgebroken en op dezelfde plaats verrees in 2022 een nieuw gebouw ‘De Wrâldwizer’.

Bijzonder tragisch was het lot van de op nummer 47 gebouwde fabriek ‘Holland Crop’. Dit groenteverwerkingsbedrijf werd in 1984 gebouwd en gaf werk aan vele dorpsgenoten. Helaas werd het pand door brand verwoest en lag het terrein jaren braak. Gelukkig pakte een jonge ondernemer de draad weer op en staat er nu een bedrijf in kunstkozijnen.

Langgrousterwei, 1918.
Links café Het Hoekje, hier met klimop maar op andere foto’s soms ook zonder. In dit pand is al sinds 1834 een herberg gevestigd. Het huis rechts is in 1906 gebouwd en was in eerste instantie bedoeld voor gasten van de herberg, later woonde de gewezen herbergierster er zelf. Het torentje hoort bij het gereformeerde kerkgebouw, gesticht na de doleantie in 1890. Sinds 2005 wordt het gebouw “De Bining” genoemd en hoort het bij de Protestantse Gemeente Oosternijkerk. Verderop in deze straat, maar op de foto niet zichtbaar, werd in 1868 de christelijke school gebouwd. Het huidige gebouw, de Foeke Sjoerds Skoalle genoemd, is van 1950 maar werd verschillende keren verbouwd en uitgebreid en is in 2022 vervangen door het gebouw van de Wrâldwizer.