Welkom

Pieter Holwerda, zoon van slager Tjeerd Holwerda, onderweg naar huis aan het begin van de Ropsterwei. Piet heeft heel wat ambachten gehad, onder andere een loonbedrijfje in een driemanschap, maar eindigde zijn werkzaam leven als agent van het Ziekenfonds. Vandaar dat hij wel ‘De Kapontsje-man' werd genoemd. Dat was in een tijd dat het lidmaatschapsgeld van het ziekenfonds nog wekelijks aan de deur werd opgehaald. Hij stond bekend om zijn artistiek knutselwerk, vooral op het gebied van schilderen, zo schilderde hij o.a. een familiewapen dat jarenlang aan de muur van zijn woning hing. Het huis links op de foto is intussen verdwenen, het was de smederij van ‘Smids’Anna’ de weduwe van Jan Postma. In 1956 werd de smederij afgebroken en vervangen door het huis dat er nu nog staat: De Buorren 8. Haike Kingma (woonde precies ertegenover) en Sieger Cuperus ruilden van woning, waarna Kingma er een zuivelwinkel is dreef. Cuperus had een winkel met o.a. porselein en andere huishoudelijke zaken, maar ook benodigdheden voor de boer. Zie voor Piet Holwerda ook bij 'Fietsers op de Mûnewei', onder de straat Mûnewei. Links:Het door Holwerda gemaakte familiewapen aan de gevel van zijn woning

Dit boerderijtje werd gebouwd in 1888 nadat een voorganger op dezelfde plaats werd afgebroken. Harmen Durks Dijkstra werd de bewoner, maar hij was maar voor de helft eigenaar. De andere helft was van zijn zwager Jitze Jans Westra en die volgde Dijkstra op in 1916. De weduwe van Jitze Jans was sinds 1918 de bewoner voordat Reinder Jelles Boersma de huurder van dit boerderijtje werd tot 1937. Bote van der Wagen was de nieuwe huurder en na de oorlog ook de eigenaar. Na hem kwam(in 1963) Hendrik van der Wagen en nu woont er (sinds 2006) weer een Bote van der Wagen.Het verhaal gaat dat Bote de boerderij schitterend verbouwd heeft en aan de moderne tijd heeft aangepast.

De oudst bekende bewoner van de boerderij ‘Pasenswal’ is in 1511 een zekere ‘Dowe to Berc Huijsen’. Hij was niet zelf eigenaar maar huurde zijn 22 pondemaat van het klooster Sion te Niawier. Hij moest daarvoor jaarlijks 7 goudguldens aan het vrouwenklooster afdragen. Het klooster Sion had in ons dorp ongeveer acht boerderijen in bezit, maar in Nijewier liefst 18 van de aanwezige 19 boerderijen! Na 1580 is het gebeurd met de rooms-katholieke eredienst en dus ook met de kloosters. Verschillende eigenaren komen nu naar voren, soms om er te boeren, soms om te profiteren van het op de boerderij liggende stemrecht. In 1886 vindt er een grote verandering plaats: lag de boerderij eerst aan de Peazens (immers Pasenswal), de nieuw gebouwde, nog steeds bestaande, boerderij staat nu met het woongedeelte van de Peazens af. Twee arbeidershuisjes bleven aan de oever van de Peazens staan, dat waren de huizen met de dorpsnummers J1 en J2 van Easternijtsjerk. Kort na 1900 komt Fokke Noordenbos op Pasenswal en tot 1961 zal deze familie er boeren. In 1961, als het echtpaar Ate Noordenbos tragisch verongelukt op Quatrebras, komen Bouke en Adrie Brouwer naar deze meest afgelegen boerderij in het dorpsgebied van Easternijtsjerk.Tegenwoordig woont hun zoon Gerrit er als boer met zijn gezin.

De man met de hoge hoed is meester Willem Graeler, tussen 1936 en 1946 onderwijzer aan de christelijke school in Easternijtsjerk. Hij was dicht bij huis want hij had een kosthuis aan de Mûnewei, op nummer 4. De jongen rechts was ook dicht bij huis want dat is Pieter Holwerda, zoon van slager Tjeerd Holwerda die in het tweede huis aan de Ropsterwei woonde, op nummer 2, net niet links zichtbaar. Op de achtergrond is wel het hoge dak van het gereformeerde kerkgebouw, in later jaren De Bining genaamd, duidelijk zichtbaar.In het eerste huis dat vanaf links op de foto te zien is, woonde tot zomer 2025 Jappie Poutsma waarna het werd afgebroken.In het boerderijtje daarnaast, jarenlang bewoond door Harm en Nynke Dijkstra, woont nu Pieter Postma. De schuur rechts is afgebroken en vervangen door een schilderswinkel, later enige tijd in gebruik als schoonheidssalon. Het water rechts is de gracht die voorheen om de gereformeerde pastorie liep en inmiddels gedempt is. De jongen links is Minne Eelkema en zijn kleine broertje Yme Eelkema staat iets achter hem. Mooi is ook de elektriciteitspaal, stammend uit een tijd toen de electriciteitskabels nog bovengronds liepen.

Na de oorlog kwam de mechanisatie op gang in de landbouw.In Easternijtsjerk was Jacob Meinsma rond 1952 bezig om eens rond te kijken wat er machinaal gedaan kon worden. Hij zou eigenlijk naar Canada emigreren met zijn gezin, maar twee van zijn kinderen werden afgekeurd en zo was hij gedwongen in Easternijtsjerk te blijven. Hij hoorde van een man in Groningen die een hekkelmachine zou hebben uitgevonden. Hij haalde dat apparaat op en met Sjouke Holwerda toog hij aan het werk. Die eerste machine werd beetje voor beetje verbeterd en na veel uitproberen ging het redelijk en kregen ze veel werk. Ongeveer in diezelfde tijd waren er nog twee Easternijtsjerksters die machinaal probeerden te hekkelen: Piet Holwerda en Durk Bergema, ook zij hadden een machine. Na verloop van tijd stapten deze vier mannen samen in de ‘Combinatie – Baggerbedrijf – Oosternijkerk’. De ene machine was beter in het hekkelen en daarna overbrengen van de bagger op wagens, de andere machine kon ook de wal goed afsnijden, deze werd de ‘wâlduvel’ gedoopt. Een andere uitvinding kreeg de naam ‘Meinhober’ mee: Meinsma, Holwerda, Bergema! Uiteindelijk groeide uit dit alles het Loonbedrijf Meinsma, later overgenomen door Frans Postmus (1971). Het bedrijf was gevestigd aan De Terp. De mannen hebben heel wat meegemaakt en een verhaal uit de beginperiode, geschreven door Aant de Vries, is ‘te moai om wei’!‘As men wat docht, moat je it ek goed dwaan. Sa hat Japik ek altyd foaroan stien by it slatwurk. Hy sei altyd, je moatte mei it wurk gelyk wêze. Dus net bang foar in smoarge broek as kile. Sjouke en hy ha de Ternaarder feart ek slatten. Der moast in gedeelte fan dempt wurde (neffens Jacob stie der wol in meter drek!). Japik stie sels midden yn ‘e feart oan ‘e middel ta yn de blubber. In pinne fan de slatbak sloech him dwers troch de hân hinne. Allegear bloed. De Ternaarders allegear op de kant stean fansels en beare, man jo moatte nei de dokter, mar Japik sloech syn hannen in pear kear troch it smoarge wetter hin en wer en sei tsjin Sjouke: ‘We sette troch!’