De Lyts Ein, 1936
Deze keer een nieuwe foto van een oude situatie. De foto werd mij toegestuurd door Jan en Tine Dekker. Jan is een zoon van dokter Dekker, die van 1932 tot 1965 huisarts in Easternijtsjerk was. Het is een foto van een schilderstuk (op een binnendeur!) van De Lyts Ein, ongeveer 1936. Het is geschilderd door Reitse Bierma en hangt nu nog boven het bed van Jan en Tine Dekker in Hardenberg. Het ligt in de bedoeling voor dit schilderij een plaatsje te vinden in De Terp, het bestuur van de stichting dorpshuis heeft medewerking toegezegd. Laten we nu Jan Dekker aan het woord in zijn beschrijving van ontstaan en bedoeling van het schilderij:
“Bijgaand sturen we een foto van het schilderij, ter grootte van een huisdeur, geschilderd door dorpsgenoot Reitse Bierma, ons allen wel bekend. Wij ontmoetten elkaar dankzij "Simmer 2000", in Easternijtsjerk. Hij heeft dit schilderij ons zelf in zijn auto gebracht toen hij nog met Renske (Rispens) in Lutten woonde. Bij afgifte aan ons heeft hij het toen gesigneerd. Later zijn ze verhuisd naar Nieuwleusen, waar ze beiden overleden en begraven zijn.
Wij hebben met Reitse gesproken over ons voornemen het schilderij aan het Dorpshuis van Easternijtsjerk te schenken na zijn overlijden. Hiermee ging Reitse akkoord, met kernachtige hem karakteristieke woorden: "Dêr heart it ek thús!"
Schilderij Reitse Bierma, "Lyts Ein 1936".
Geschilderd door Reitse Bierma, (geb 15.3.1919 Bollingwier op de boerderij van de Hoekstra's) in een schuur te Nieuwleusen in 1990. Met als doel als achtergrond te dienen van door hem gemaakt houtsnijwerk van paarden en (sier)wagens. Hij maakte méér schilderijen, meest met het motief "paarden", die zijn lust en leven waren.
Het is het dorpsdeel "De Lyts Ein" van Oosternijkerk zoals het er in 't jaar 1936 uitzag, gezien vanaf de Dokkumer Weg (nu Mûnewei), ter hoogte van het doktershuis.
We zien van rechts naar links: (zoals ons door Reitse werd gezegd):
1. Het varkenshok boerderij Anne Ages de Jong.
2. De loods van Gebroeders Van der Lei.
3. De Ned. Hervormde Kerk gewijd aan St. Caecília, uit de dertiende eeuw.
Verder zien we:
1. Het dak van het huis van Klaas Elzinga.
2. Huis en "trochreed " van de Gebroeders Jousma. Hun timmer-zaak stond er achter, haaks op de trochreed. Ype Jousma woonde in het linkerdeel van het huis, het rechterdeel was café, en daar stond dan ook de tap. In de trochreed konden paard en wagen onder de kap staan, men reed er vóór in en achter weer uit. Jan Jousma had een huis achter de timmerzaak, en Wiltje woonde links verderop.
3. Huis van Theunis Faber, die ook een timmerzaak had: hij was tevens organist in de Ned Hervormde Kerk waar Ds. Pieper dominee was.
4. Huis van Wiltje Jousma.
5. Hier woonden Melis Hartmans (bietenagent) en Jaap Hartmans (bietenagent).
6. En hier Theunis F. Faber, gardenier ( = klein boerenbedrijfje, men moest vaak elders wat bijverdienen.)
7. Gerrit Elzinga, gardenier.
8. Jan Kuzema, gardenier.
9. Gjetje Jousma, gardeniersbedrijfje, naaister en handwerkjuffrouw, werd honderdjarige.
In de verte, bij "it set", de boerderij van Wybren de Boer, later Feitsma. Vóór Trijehuzen zien we het gardeniersbedrijfje van Ruurd Torensma, broer van Jan Torensma die bij boer van Kleffens heeft gewerkt.
Trijehuzen zelf:
1. Aant de Vries Sr, gardenier.
2. Jacob Thomas Holwerda, gardenier
3. Pope Meinsma, gardenier.
Jan en Tine hopen dat dit prachtige schilderstuk binnenkort te bewonderen zal zijn in dorpshuis De Terp. Ze komen het daar zelf graag bewonderen (tijdens de Reünie?).
(Het schilderij op de deur werd door Reinder Tolsma met de caravan opgehaald bij Jan en Tine Dekker. Het werd met bijschrift geplaatst in de kleine zaal in De Terp. Na de verbouwing van (nu) Streekhuis De Terp in 2023-2024 is het helaas verdwenen, niet weer teruggeplaatst)
Colofon
De Doarpsskille, maart 2012
