De Schovenbinder
In 1979, ter gelegenheid van de eerste Dorpsreünie, verscheen het boek “Een geschiedenis van Oosternijkerk”. Hierin beschreven Ulbe Buwalda, Tom Zijlstra en Reinder Tolsma in het kort de geschiedenis van ons dorp tot aan 1940. Het was haastwerk want het aanvankelijke plan, een boekje met foto’s plus korte beschrijving, werd op verzoek van het dorpsbelang in sneltreinvaart omgetoverd tot een ‘heus’ geschiedwerk.
Naast de tekst werd er ook een aantal foto’s geplaatst, voornamelijk achter in het boek. Daarvoor werd de medewerking van de dorpsgenoten gevraagd en na een rondgang door het dorp kwamen er echt honderden foto’s op tafel. Natuurlijk konden die niet allemaal geplaatst worden; er moest een keuze worden gemaakt.
Ik was in de gelegenheid om dia’s van sommige niet-geplaatste foto’s te maken. Die dia’s vond ik laatst bij het opruimen terug en twee daarvan zijn weer digitaal gemaakt en worden in deze rubriek geplaatst met de vraag: wie zijn dit? Het is mij namelijk niet bekend wie er op de foto’s staan, ik heb uw hulp nodig!
Deze foto beeldt een schovenbinder uit, getrokken door vier paarden. Links staat het graan (is het vlas?) dat wordt gemaaid (zie die grote schoepen die het graan voor de messen duwen), in het midden de bestuurders van het apparaat en rechts daarvoor de vier paarden, blijkbaar nog geleid door de derde persoon op de foto.
Op deze foto met onbekende personen zijn verschillende reacties binnengekomen. Zo wist Ytsje Groenwold-Dijkstra te vertellen dat haar vader Wessel Dijkstra op de bovenste foto staat afgebeeld. Hij is de persoon midden op de foto bij de paarden. Wessel Dijkstra is op 16 mei 1938 getrouwd met zijn Tet Nauta en werkte de eerste jaren van zijn huwelijk bij de “fuormanderij”, tegenwoordig heet zoiets een loonbedrijf, van Harm Sjoukes Dijkstra (Harm en Nynke). Dat bedrijf was gevestigd aan de Ropsterwei waar nu Pieter en Hanneke Postma wonen. Daarmee is tevens de ouderdom van de foto bepaald op ongeveer 1940-1941. Harm Sjoukes staat niet op de foto, wel zijn zoon Sjouke Dijkstra; hij is de man links op de vlasbinder. Wie de jongen is, die ook op de vlasbinder zit, wist Ytsje Groenwold niet te vertellen maar gelukkig belde Harm Dijkstra, zoon van Sjouke Dijkstra, van de Mûnewei. Hij kende alledrie de personen. Natuurlijk zijn vader Sjouke en ook Wessel Dijkstra, maar de jongen wist hij te identificeren als Wybren Dijkstra, ook een zoon van Harm Sjoukes. Deze woont tegenwoordig in California. Daarmee zijn alle personen van deze foto bekend: v.l.n.r.: Sjouke Dijkstra, Wybren Dijkstra (zonen van Harm Sjoukes) en Wessel Dijkstra.
Hij meldde ook dat het apparaat op de andere foto geen schovenbinder was, maar een zogenaamde 'selsbiner'. De foto kan daarom niet uit ongeveer 1940 stammen maar moet minstens 10 jaar later genomen zijn want Pieter Post, die het loonbedrijf van Van der Lei heeft overgenomen, wist zich te herinneren dat deze selsbiner in onderdelen was aangevoerd en in de grote schuur van Fookma sate, waar hij toen woonde, in elkaar gezet was: hij stond er op “kop-en-earen” bij omdat hij zeer geïnteresseerd was in alles wat met techniek te maken had.
Leuk was ook het telefoontje uit Californië van Wybren Harmens Dijkstra die zichzelf herkend had op de foto met de selsbiner. Hij had De Doarpsskille op de website van Oosternijkerk gelezen!!
Colofon
De Doarpsskille, september 2013
